dr hab. Aleksandra Pająk-Głogiewicz, prof. UO

Absolwentka Uniwersytetu Opolskiego. Pracę magisterską poświęconą twórczości czeskiego poety Jana Zahradníčka obroniła w 1999 roku. Kolejne studia uwieńczone uzyskaniem tytułu doktora nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa bohemistycznego (2003) zakończyła obrona dysertacji pod tytułem Jaroslav Durych a spór o sens czeskich dziejów (wyd. książk., Opole 2006). Jeszcze w trakcie studiów doktoranckich podjęła pracę na Wydziale Filoloficznym Uniwerstytetu Karola w Pradze jako lektorka języka polskiego. Wykładała także na Wydziale Teologicznym UO, w Instytucie Neofilologii Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie oraz w Katedrze Kultury Literackiej i Slawistyki Uniwersytetu w Pardubicach. Od roku 2006 związana zawodowo z macierzystą Alma Mater. Aktualnie zajmuje się badaniem literackich reprezentacji przeszłości we współczesnej prozie czeskiej (ze szczególnym uwzględnieniem wieku XIX). W lipcu 2018 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego.

Osiągnięcia, staże naukowe i stypendia (uzyskane w otwartych konkursach):

• 2007 – dotychczas członkini  Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego
• 2009 – 2010  grant Česko-polské kulturně vzdělávací partnerství – Univerzita Palackého v Olomouci  / Opolská univerzita (członkini zespołu)
• 2010 – Stypendium Bohemistyczne – Ústav pro českou literaturu AV ČR
• 2011 – projekt  Česko-polského fóra MZV ČR: Rozumíme si navzájem? Možnosti reflexe minulosti v současnosti v české a polské literatuře, jazyce a kultuře 20. století – Slezská univerzita v Opavě / Opolská univerzita (członkini zespołu)
• 2014 – 2015 projekt Univerzity pro své pohraničí v rámci Operačního programu přeshraniční spolupráce ČR-PR, Univerzita Palackého v Olomouci / Opolská univerzita; konsultacje merytoryczne publikacji Tematický polsko-česko-ruský slovník pohraničí
• 2015 – dotychczas członkini Konsorcium literární bohemistiky, Ústav pro českou literaturu, AV ČR
• 2017 – dotychczas – recenzentka czasopism: „Česká literatua”, „Bohemica Olomoucensia”, „Tahy”, „Slavica Wratislaviensia”, „Prace Filologiczne”
• 2020 – dotychczas – członkini międzynarodowego kręgu redakcyjnego najstarszego slawistycznego pisma w Republice Czeskiej: „Slavia. Časopis pro slovanskou literaturu“; wydawca Instytut Słowiański, Akademii Nauk Republiki Czeskiej
• 2022 – dotychczas – recenzentka w przewodach doktorskich w Republice Czeskiej (Uniwersytet w Pardubicach, Uniwersytet Karola w Pradze, Uniwersytet Palackiego w Ołomuńcu)
• 2022 – dotychczas członkini Laboratorium Środkowoeuropejskiego przy Komitecie Słowianoznawstwa Polskiej Akademii Nauk; m. in.: wykład Popkulturowe reprezentacje Jana Nepomucena w literaturze Europy Środkowej (maj 2023)
• 2023 – członkini Komitetu Organizacyjnego II Kongresu Czechoznawstwa Polskiego i Polonoznawstwa Czeskiego 2023;
• 2023 – reprezentowanie UO podczas obchodów 100. rocznicy powstania praskiej polonistyki
• 2023 – reprezentowanie UO podczas praskiej sesji II. Kongresu czechoznawstwa polskiego i polonoznawstwa czeskiej; panelistka sekcji filologicznej (16-18.10.2023)
• 2024 –  członkini Stowarzyszenia Przyjaciół Czech w Opolu
• 2024 – laureatka  Fellowship Josefa Dobrovského, udzielanego przez Instytut Literatury Czeskiej Akademii Nauk Republiki Czeskiej

Wykaz publikacji

Monografia:

Jaroslav Durych a spór o sens czeskich dziejów, Opole 2006

W objęciach Klio. Literackie reprezentacje wieku XIX we współczesnej prozie czeskiej, Opole 2017

Artykuły:

1. Zahradníček a Polsko, „Česká literatura. Časopis pro literární vĕdu”, 5/2000, s. 537-552.
2. Jaroslav Durych – publicysta niepokorny, „Bohemistyka”, 2 / 2004, s. 121-137.
3. Motyw czasu w poezji Mieczysława Jastruna, „Slavia. Časopis pro slovanskou filologii”, 3/2004, s. 267-274.
4. Marian Szyjkowski a początki praskiej polonistyki, Práce z dĕjin slavistiky XIX. Kolokvium k 80. výročí polonistiky na Univerzitĕ Karlovĕ v Praze, Praha 2005 (s. 76-80)
5. Růženec otce Popieluszka a polski kult maryjny, w: Dialog kultur III. Sborník příspĕvků z vĕdecké konference s mezinárodní účastí, Ústí nad Orlicí 2005, s. 211-218.
6. Morawski genius loci, w: „Swoje“ i „cudze“. Kategorie przestrzeni w literaturach i kulturach słowiańskich. Tom 1. Słowiańszczyzna Zachodnia, Poznań 2005, s. 29-41.
7. Poezja więzienna Jana Zahradníčka (Dům Strach i Čtyři léta), „Bohemistyka” 1/2005, s. 11-34.
8. Překlady z polštiny v českém samizdatu na příkladu časopisu Obsah (razem z J. Maksym –Benczew), w: Český překlad v letech 1945 až 2004, Praha 2005, s. 305-310.
9. Czesi są narodem katolickim – Próba przezwyciężenia stereotypu: Stereotype in interkultureller Wahrnenhmung/Stereotypy w postrzeganiu interkulturowym/Stereotypy z interkulturního hlediska 17-18.05.2005, Nysa 2005, s. 138-161.
10. Jaroslav Durych w sporze o sens czeskich dziejów, w: Język i literatura czeska w interakcji / Český jazyk a literatura v interakci, M. Balowski, J. Svoboda, Racibórz 2006, s. 335-347.
11. Elementy skamandryckie w poezji Jerzego Lieberta, „Slavia. Časopis pro slovanskou filologii”, 3/2006, s. 277-284.
12. Durychovy hry s prostorem, w: Prostor v jazyce a v literatuře. Sborník z mezinárodní konference, red. J. Koten, P. Mitter, Ústí nad Labem 2007 s. 297-299 (całość na dołączonym CD).
13. Problematyka tożsamości w publicystyce Jaroslava Durycha w kontekście sporu o sens czeskich dziejów, w: Literatura i/a tożsamość w XX wieku, red. A. Gleń, I. Jokiel, M. Szladowski, Opole 2007, s. 183-192.
14. Rudolfa Voříška mało znany głos w sporze o sens czeskich dziejów (w kontekście publicystyki Jaroslava Durycha), w: Procesy autoidentyfikacji na obszarze kultur środkowoeuropejskich po roku 1918, red. J. Goszczyńska, Warszawa 2008, s. 267-280.
15. Korouhve i Svatý Václav Jana Zahradníčka oraz Lux sanctorum Ivana Slavíka w kontekście czeskich inspiraci Paula Claudela, w: Język i literatura czeska w europejskim kontekście kulturowym, red. M. Balowski i J. Svoboda, Racibórz 2008, s. 395-408.
16. Já v denících Arnošta Jenče Ivana Slavíka, w: Ty, já a oni v jazyce a literatuře. Sborník z mezinárodní konference pořádané katedrou bohemistiky PF UJEP v Ústí nad Labem ve dnech 2.-4. září 2008, díl – část literárněvědná, Ústí nad Labem 2009, s. 176 –180.
17. Dům v díle Jana Zahradníčka (na příkladu sbírky Dům Strach), w: Topos dům v české a polské literatuře / Topos dom w literaturze czeskiej i polskiej. Sborník z mezinárodní vědecké konferencje /Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej. Opava 14. – 15. listopadu 2006, Opava 2009, s. 250-253.
18. Głos Miloša Martena w sporze o sens czeskich dziejów, „Bohemistyka” 2/2009, s. 81-89.
19. Debiut bezpowrotnie stracony (na przykładzie twórczości Zdeňka Urbánka) „Studia Slavica” XIII / 2009, s. 165-172.
20. Kolumna, której nie ma… „Strony. Opolskie pismo społeczno-kulturalne”, 2/2010, s. 166-175.
21. Emigracyjna perspektywa Ivana Diviša, w: Od banity do nomady, J. Czaplińska i S. Giergiel, Opole 2010, s.56-61.
22. Mistrza Kampanusa zmagania z historią, w: Odbicie ważnych wydarzeń historycznych w języku i w literaturze czeskiej, M. Balowski
    Poznań 2010, Instytut Filologii Słowiańskiej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, s.69-76.
23. Karel Hynek Mácha a historia, „Bohemistyka” 4/2010, s. 274-290.
24. Historia sacra v románu „Služebníci neužiteční“ Jaroslava Durycha, w: Minulost, přítomnost a budoucnost v jazyce a literatuře. Sborník z mezinárodní konference pořádané katedrou bohemistiky PF UJEP v Ústí nad Labem ve dnech 1.-3. září 2010. 2. díl – část literárněvědná Z. Menšíková, Ústí nad Labem 2011, s. 148-152
25. Polskie echa w powieści Jana Žáčka „Nesklopím očí svých“, w: Svět kreslený slovem, red. M. Balowski, M. Hádková, Ústí nad Labem 2011, s. 341-351.
26. Gry z historią w prozie Vladimíra Macury, “Studia Slavica“ XV, Ostrava 2011, s. 101-108.
27. Reflexe české minulosti v historické próze 2. poloviny 20. století (na příkladu vybraných děl Jana Žáčka), w: Rozumíme si navzájem? Možnosti reflexe minulosti v současnosti v české a polské literatuře, jazyce a kultuře 20. století / CZY ROZUMIEMY SIĘ NAWZAJEM? Możliwości refleksji przeszłości we współczesności w czeskiej i polskiej literaturze, języku i kulturze XX wieku. Kolektivní monografie, ed. L. Martinek, Opava – Opole 2011, s. 97-112.
28. Krytyka na usługach władzy (Uwagi na marginesie recepcji czeskiej prozy historycznej), w: Kontexty propagandy, edd. M. Kouba, D. Magincová, I. Říha, Pardubice 2012, s. 189-194.
29. Josef Václav Frič i starcie pokoleń w Komendancie Vladimíra Macury w: Konflikt pokoleń a różnice cywilizacyjne w języku i literaturze czeskiej, red. M. Balowski, Poznań. 2012,s. 135-150.
30. O granicach reprezentacji historycznych wieku XIX w czeskiej prozie współczesnej, „Studia Slavica” 2013/2, Opole-Ostrava, s. 97-110.
31. Zderzenie codzienności XIX-XXI wieku w powieści Prsten od vévodkyně Františka Novotnego, „Bohemistyka” 2014/2, s. 128-143.
32. Polskie poszukiwania i inspiracje Jana Zahradníčka, w: Michala Benešová, Renata Rusin Dybalska, Lucie Zakopalová a kol., Proměny polonistiky. Tradice a výzvy polonistických studií, Univerzita Karlova v Praze, Nakladatelství Karolinum, Praha 2014, s. 106-116.
33. Cesta do pekel Václava Vokolka – groteskowa opowieść o końcu pewnego świata, „Studia Slavica“ XVIII/2, Opole 2014, s. 115-125.
34. Proměny v trovbě Jana Žáčka po roce 1989, w: Literatura jako vyzva a apel, ed. O. Mainx, Slezska univerzita v Opavě, Opava 2014, s. 248-256.
35. Tematyka hagiograficzna w czeskiej prozie historycznej (po przełomie roku 1989), w: Obraz świętości – świętość w obrazie, red. I. Lis-Wielgosz, W. Jóźwiak, P. Dziadul, wyd. IFS UAM, Poznań 2014, s. 303-313.
36. Božena Němcová i dzieje jej zmysłowego wizerunku  w zawirowaniach historii XIX-XXI wieku, w: Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich 11, Zmysły 2, red. M. Filipek, I. Gwóźdź-Szewczenko, J. Kula, A. Paszkiewicz, J. Skowron, „Slavica Wratislaviensia CLXI”, Wrocław 2015, s. 273-284.
37. Dwie nowele – jeden temat. Boží duha Jaroslava Durycha i Adelheid Vladimíra Körnera, „Studia Slavica“ 2015, t. XIX, nr 2, s. 93-105.
38. Dějiny a (post)pamět v dílech českých autorek, w: ŘÍHA, Ivo – STUDENÝ, Jiří (eds.). Sedm statečných. Próza psaná ženami v kontextu současné české literární kultury. Pardubice, Vydavatelství Univerzity Pardubice 2015, s. 33-57.
39. Válka roku 1866 pohledem Vladimíra Körnera, w: Paměť válek a konfliktů. V. kongres světové literárněvědné bohemistiky: Válka a konflikt v české literatuře, red. A. Kratochvil, J. Soukup, Praha 2016, s. 26-38.
40. Obraz schyłku epoki w powieści Ladislava Fuksa Vévodkyně a kuchařka, „Slavica Wratislaviensia” CLXIII, Wrocław 2016, s. 541-556.
41. Literární reprezentace roku 1866 v prózách Vladimíra Körnera, „Slavia“ 2017, nr 1, s. 25-38.
42. Tři pohledy do života Boženy Němcové (Miloš Urban, František Novotný, Lenka Lagronová), „Bohemica Olomucensia” 2018, nr 2, s. 99-116.
43. Balowska G., Byckov J., Malanowska-Statkiewicz M., & Pająk A. (). Zajímavosti z historie a činnosti lektorátu českého jazyka a literatury Opolské univerzity. Krajiny Češtiny, nr 10, 2018, 34–37.
44. …vzpomínám na něho ustavičně a přeji mu, aby se mu tatínek brzo vrátil. O (terapeutycznej) roli pamięci w korespondencji więziennej Jana Zahradníčka, „Bohemistyka”, nr 3, 2019, 329-344.
45. “… a počínal tušit, že s obrázy to nebude jednoduché.” Ekfrastyczość (w) powieści Cesta do pekel Václava Vokolka, „SLAVIA časopis pro slovanskou filologii”, 2019, (88), nr 1, s. 30-43.
46. Kreacyjna zabawa z konwencją w “Listach” Michala Šandy do/i Karla Havlíčka Borovskiego”, Bohemistyka” 2020/3, s. 345-366.
47. Kouzlo dálky” i “mechanismus kaváren a vináren” – uwagi o (nie)pamięci w korespondencji Jana Zahradníčka z Františkiem Halasem, w: Pamięć. Monografia, red. M. M. Borowski, M. Chaszczewicz-Rydel, S. Kamińska-Maciąg, E. Komisaruk, M. Ślawska, M. Świetlicki, K. Uczkiewicz, D. Żygadło-Czopnik, Lublin 2021, s. 329- 345.
48. Brána jazykem otevíraná aneb identita vysokoškolských pedagogů versus požadavky současného pracovního trhu, “Studia Filologiczne” 2021, t. 8, s. 65-72 (spolu s J. Czaplińskou). 
49. Piosenka jest dobra na wszystko… „. Propozycja bloku zajęć zapoznających studentów obcojęzycznych z wybranymi utworami polskiej piosenki, w: -Współczesny dyskurs glottodydaktyczny, red. A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska, Lublin 2022 (razem z A. Modelską-Kwaśniowską), s. 175-190.
50. Epidemia jako siła napędowa historii(?) Choroba w ujęciu Petra Zelenki, Bohemistyka, 2022, nr 2, s. 243-260.
51. W sieci (obrazów, intryg i spisków) – na marginesie literackiej reprezentacji XIX wieku w prozie Dominový efekt Václava Vokolka, “Bohemistyka” 2023, nr 3, s. 367-385.
52. Język jako broń. Męczeńska etiuda barokowej legendy w normalizacyjnej Pradze (współautorstwo Pavel Panoch) w: Dziedzictwo sakralne a tożsamość kulturowa, red. A Marek. J. Łach, Lublin 2024, s. 57-84.

Recenzje:

1. Walerian Bugiel, Příruční polsko-český slovník teologického názvosloví, W nurcie franciszkańskim. Rocznik naukowy PAT, Kraków (11) 2002 (s. 251- 253)
2. Jiří Marvan, Brána jazykem otvíraná aneb o češtinĕ svĕtovĕ, (recenzja) Academia, Praha 2004, „Bohemistyka”, 2005/2, s. 148-154.
3. Svatava Urbanová a kol., Sedm klíčů k otevření literatury pro dĕti a mládež 90. let XX. století. (Reflexe české tvorby a recepce), Votobia, Olomouc 2004, „Bohemistyka” 2005/4, s. 275-279.
4. Postmodernismus v literatuře a umĕní (Sborník příspĕvků z vĕdeckého sympozia s mezinárodní účastí, ed. V. Novotný, Pro libris, Plzeň 2003, „Bohemistyka 4/2005, s. 291-293.
5. Petr Poslední, Polské literární symboly, Hradec Králové 2003, „Studia Slavica” X/2006, s. 293- 295.
6. Dobrava Moldanová: České příbĕhy, “Bohemistyka” 2008/1-4, s. 392-397.
7. Michał Stefański: Czeska krytyka katolicka lat 1918-1938, „Bohemistyka” 2009/2, s. 144-147.
8. Jiří Urbanec, Literární Slezsko a český stát do nástupu baroka, „Studia Slavica” XV 2011, s. 381-384.
9. Dobrava Moldanová, Na písčitých půdách. České spisovatelky na přelomu 19. a 20. století, Praha 2011, „Bohemistyka” 2013/4, s. 302-311.
10. Ivo Říha, Možnosti četby. Karolina Světlá v diskurzu literární kritiky druhé poloviny 19. století, Červený Kostelec 2012, „Bohemistyka” 2014/4, s. 389-396.
11. Vladimír Novotný, Literární kontrapunkty, „Bohemistyka” 2015/1, s. 77-84.
12. Podoby jedné příbuzností, „Česká literatura“ 2016/5, s. 781-786.
13. Mezi literaturou a fotografií aneb literární věda v zaujetí obrazů. Kamila Woźniak: O literaturze w fotografii. Infrazy czeskie. Kraków, Scriptum 2022. 199 stran, Česká literatura 2023, č. 5, s. 673-679.