dr hab. Adrian Gleń, prof. UO

glen

Nagrody i wyróżnienia

Nagroda Ministra Edukacji Narodowej (za pracę: „W tej latarni…”. Późna twórczość Mirona Białoszewskiego w perspektywie hermeneutycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004).

Stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (dla młodych naukowców) w roku 2005.

Wyróżnienie w konkursie na najlepszą pracę doktorską z zakresu humanistyki za lata 2000-2005 w Konkursie im. K. i M. Górskich przyznawane przez Toruńskie Towarzystwo Naukowe (Toruń 2006).


Pełnione funkcje

Od roku 2017 – członek Opolskiego Komitetu OLiJP.

W latach 2013–2016 – członek Komisji Rozwoju Edukacji Narodowej przy I Wydziale PAN.

Od roku 2012 – członek Komisji Nauk o Literaturze przy I Wydziale PAN [kadencja 2012–2015; kadencja 2015–2018].

Od roku 2012 – członek Akademii Młodych Uczonych przy Polskiej Akademii Nauk [kadencja 2012–2017].

W latach 2008–2012 – Prezes opolskiego oddziału Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.

W latach 2006–2009 – koordynator serii wykładów w ramach „Latającego Uniwersytetu Polonistycznego” (wygłosił kilkadziesiąt wykładów m.in.: na następujące tematy: Miron Białoszewski, czyli kłopoty z językiem; Czytamy utwory współczesne: teofanie u Czesława Miłosza, Wisławy Szymborskiej, Tadeusza Różewicza i Zbigniewa Herberta; Rafał Wojaczek – poeta transgresji; Wędrówka po Krymie i Mickiewiczu; Każdy jest hermeneutą; To – niewyrażalne: Miłosz metafizycznie).

W latach 2005-2008 – pełnił funkcję zastępcy Dyrektora Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Opolskiego.

Od roku 2004 – współorganizator cyklicznej imprezy kulturalnej, jednej z najważniejszych w regionie – Opolskiej Jesieni Literackiej (wykłady gościnne w szkołach średnich na terenie Opola; prowadzenie spotkań autorskich: z prof. Julianem Kornhauserem – kwiecień 2005; z prof. Krzysztofem Dybciakiem – XII 2006; z prof. Martą Wyką – XII 2007; udział w panelu poświęconym twórczości Zbigniewa Herberta – XII 2008 i Mirona Białoszewskiego – XII 2009).

Od roku 2004 – pomysłodawca i juror (wspólnie z dr hab. Jackiem Gutorowem i dr. Sławomirem Kuźnickim) w konkursie na esej literaturoznawczy dla licealistów i studentów (konkurs ogólnopolski); 13 edycji poświęconych: Witoldowi Gombrowiczowi, Czesławowi Miłoszowi, Wisławie Szymborskiej, Stanisławowi Barańczakowi, Zbigniewowi Herbertowi, Mironowi Białoszewskiemu, Sławomirowi Mrożkowi, Tadeuszowi Różewiczowi, Marcinowi Świetlickiemu; Ryszardowi Krynickiemu; Wiesławowi Myśliwskiemu; Julii Hartwig; Julianowi Kornhauserowi).

W latach 2002-2005 – założyciel, przewodniczący a następnie opiekun Studenckiego Koła Naukowego Literaturoznawców, które pod jego opieką zorganizowało trzy ogólnopolskie konferencje (Początek i koniec w kulturze XX wieku; Granica i transgresja w kulturze i literaturze XX wieku; „Miasto – nasza przestrzeń”. Figura miasta w kulturze i literaturze XX wieku).

W latach 2002-2004 – sekretarz redakcji kwartalnika „Strony” (Opole), od roku 2009 członek redakcji, redaktor działu literackiego (razem z drem Bartoszem Małczyńskim).

W latach 2000-2002 – założenie i redakcja kwartalnika „Przez czerń” (Opole)


Adres e-mail: adrglen@uni.opole.pl; adrglen@interia.pl

numer pokoju: 311


Zainteresowania naukowe

pogranicze filozofii i literatury (zwłaszcza w perspektywie dwudziestowieczności), filozofia Martina Heideggera, polska poezja lingwistyczna, twórczość Juliana Kornhausera, uprawianie krytyki literackiej, prowadzenie badań nad teorią krytyki literackiej.

Moje zainteresowanie koncepcjami Martina Heideggera i współczesnych hermeneutów, które próbowałem wykorzystać do analiz poezji Tymoteusza Karpowicza, Mirona Białoszewskiego i Czesława Miłosza (w książce: Bycie – słowo – człowiek. Inspiracje heideggerowskie w literaturze, Opole 2007) ewoluowało w kierunku aplikacji modelu hermeneutycznego do dyskursu krytycznoliterackiego. Mariaż hermeneutyki i antropologii (spod znaku francuskiej krytyki historycznej i tematycznej) próbowałem praktycznie wprowadzić w Istnieniu i literaturze (Sopot 2010), nazywając uprawiany przeze mnie model pisania krytycznego – hermeneutyką personalistyczną, akcentując przede wszystkim przewartościowanie estetyki dokonane przez hermeneutykę w duchu heideggerowskim, i zwracając uwagę na rolę głosu krytycznego jako wskazu idei. Kolejne książki krytyczne były próbą rozwijania dyskursu krytycznoliterackiego w obszarze hermeneutyki, krytyki tematycznej i historii idei (Do-prawdy? Studia i szkice o polskiej literaturze najnowszej, Opole 2012; Czułość. Studia i eseje o literaturze najnowszej, Sopot 2014).

Interesuję się również poezją Mirona Białoszewskiego (ogólnie tzw. poezją lingwistyczną) i problematyką podmiotowości, przedmiotem i istnieniem we współczesnej literaturze.

Ostatnie lata poświęciłem na naukowe i edytorskie opracowanie dorobku Juliana Kornhausera.

Zajmuję się również krytyką literacką, uprawiam twórczością poetycką (szkice, małą prozę i wiersze drukowałem m.in.: na łamach „Kresów”, „FA-art.-u”, „Frazy”, „Zeszytów Literackich”, „Śląska”, „Odry”, „Nowej Dekady Krakowskiej” i „Toposu”).


Publikacje

Monografie

A. Gleń, „Wiernie, choć własnym językiem…”. Rzecz o krytyce literackiej Juliana Kornhausera, WBPiCAK, Poznań 2015.

A. Gleń, Czułość. Studia i eseje o literaturze najnowszej, Biblioteka Krytyki/ Biblioteka „Toposu”, Sopot 2014.

A. Gleń, „Marzenie, które czyni poetą…”. Autentyczność i empatia w dziele literackim Juliana Kornhausera, Universitas, Kraków 2013 [seria: Krytyka XX i XXI wieku, pod red. Marty Wyki]

A. Gleń, Do-prawdy? Studia i szkice o polskiej literaturze najnowszej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2012.

A. Gleń, Istnienie i literatura (notatnik hermeneuty), Biblioteka Krytyki/ Biblioteka „Toposu”, Sopot 2010

A. Gleń, Bycie – słowo – człowiek. Inspiracje heideggerowskie w literaturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2007.

A. Gleń, Przez tekst do istnienia. Wędrówka po Krymie i Mickiewiczu, Wydawnictwo Towarzystwa „Ogrodu Ksiąg”, Warszawa 2005.

A. Gleń, „W tej latarni…”. Późna twórczość Mirona Białoszewskiego w perspektywie hermeneutycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.

Redakcje tomów

„Rzeczy do nazwania”. Wokół Kornhausera, red. A. Gleń, J. Kornhauser, WBPiCAK, Poznań 2016, ss. 724.

Marian Wańczowski, Na krawędzi prześwitu. Wybór prac literaturoznawczych z lat 1971–2000, red. Adrian Gleń i Mirosław Lenart, przedmowa Mirosław Lenart, posłowie Adrian Gleń, Wydawnictwo UO, Opole 2016.

„Było nie minęło”. Antologia tekstów poświęconych twórczości Juliana Kornhausera, red. Adrian Gleń, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2011.

Egzystencjalne doświadczenie starości w literaturze, red. Adrian Gleń, Irena Jokiel, Marek Szladowski, Opole 2008.

Literatura i/a tożsamość w XX wieku, red. Adrian Gleń, Irena Jokiel, Marek Szladowski, Opole 2007.

Doświadczenie religijne w literaturze XX wieku, red. Adrian Gleń i Irena Jokiel, Uniwersytet Opolski – Instytut Filologii Polskiej, Opole 2006.

Miasto. Przestrzeń, topos, człowiek, red. Adrian Gleń, Jacek Gutorow i Irena Jokiel, Opole 2005.

Obecność i przemijanie. Fenomen początku i końca we współczesnej literaturze polskiej, red. Adrian Gleń i Piotr Kowalski, Opole 2001.

Edycje

Opracowanie edytorskie Wierszy zebranych Juliana Kornhausera (WBPiCAK, Poznań 2016, ss. 716).

Wybór, opracowanie i posłowie do wierszy Wojciecha Kassa: W. Kass, Pocałuj światło. 89 wierszy, wybór, opracowanie i posłowie Adrian Gleń, Wydawnictwo ISKRY, Warszawa.

Artykuły naukowe (wybór)

Ubezpieczenie dla literaturoznawstwa. Uwagi o „Poetyce doświadczenia” Ryszarda Nycza, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2014, t. 24, s. 319-331.

Granice empatii. O krytyce literackiej Juliana Kornhausera (rekonesans), „Świat i Słowo” 2011, nr 2, s. 201-209.

O kilku wyborach (cudzych) wierszy Juliana Kornhausera. Prolegomena do rozważań nad referencją transtekstualną, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2010, nr 3, s. 283-298.

„Ja” – wiersz – rzecz. W poezji Tadeusza Różewicza, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2009, nr 3, s. 105-143.

Językowy eksces. O „Urwanym śladzie” Jacka Gutorowa, „Teksty Drugie” 2007, z. 6, s. 82-88.

Pisać, żeby zamilknąć… (o poezji Tadeusza Różewicza), „Ruch Literacki” 2007, z. 4/5, s. 473-487.

Obejmowanie rzeczy. Poszukiwanie języka Całości w wierszach Tymoteusza Karpowicza, „Estetyka i Krytyka” 2006, nr 2, s. 121-135.

Czytanie Heideggerem? Heideggerowski model lektury dzieła poetyckiego, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2006, nr 1, s. 103-134.

Co zrobić z tą świętością? Motywy religijne w późnej twórczości Mirona Białoszewskiego, „Ruch Literacki” 2005, nr 1, s. 29-41.

Bardziej ktoś niż nikt. Notatki o Heideggerze (na marginesie lektury książki Wawrzyńca Rymkiewicza „Ktoś i nikt”), „Ruch Filozoficzny” 2004, nr 2, s. 323-330.

Wobec pustego Nieba. O braku sacrum w późnej twórczości Mirona Białoszewskiego, „Przegląd Filozoficzno-Literacki”, 2003, nr 4, s. 219-237.

Początek myślenia Bycia. Białoszewski – Heidegger, „Ruch Literacki” 2001, z. 3, s. 313-329.