dr hab. Anna Kaczmarek-Wiśniewska, prof. UO

Jestem absolwentką licencjackich, a następnie magisterskich studiów filologii romańskiej o profilu francuskim na Uniwersytecie Wrocławskim – specjalność nauczycielska i tłumaczeniowa. Ukończyłam także Podyplomowe Studia Kształcenia Nauczycieli Języka Angielskiego na Uniwersytecie Opolskim. Przed rozpoczęciem studiów doktoranckich pracowałam kilka lat jako lektor języka francuskiego w Ośrodku Alliance Française przy Uniwersytecie Opolskim, którym kierowałam w latach 2006-2011, oraz jako nauczyciel języka francuskiego i angielskiego w Publicznym Gimnazjum nr 7 im. Gen. W. Andersa w Opolu. Od ukończenia studiów magisterskich jestem także aktywnym tłumaczem z – i na język francuski w mowie i w piśmie (współpracuję m. in. z Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu-Łambinowicach). Studia doktoranckie ukończyłam na Uniwersytecie Opolskim, gdzie pod kierunkiem prof. dr hab. Krystyny Modrzejewskiej przygotowałam i obroniłam (2010) rozprawę doktorską w języku francuskim poświęconą obrazowi kobiety w twórczości Emila Zoli. Od 2006 r. prowadzę w macierzystej Katedrze Kultury i Języka Francuskiego trzy rodzaje zajęć: językowe – praktyczna nauka języka francuskiego; literaturoznawcze i cywilizacyjne – historia i kultura Francji, metodologia badań literackich; translatoryczne – teoria i praktyka przekładu tekstów użytkowych oraz różnego typu tekstów kultury. Moje pasje badawcze dotyczą głównie literatury francuskiej II poł. XIX w. (w szczególności twórczości powieściopisarskiej i publicystycznej Emila Zoli), relacji pomiędzy literaturą a szeroko pojętą cywilizacją tego okresu, a także przekładów dzieł powstałych w tym okresie na język polski.

Zainteresowania naukowe

  • Powieść i nowela realistyczna i naturalistyczna II poł. XIX w., przede wszystkim francuska, ale również w ujęciu komparatystycznym (tematy, motywy, zróżnicowanie geograficzne).
  • Problematyka relacji pomiędzy literaturą a nauką w XIX w.
  • Fenomen Emila Zoli jako powieściopisarza i publicysty.
  • Polska powieść pozytywistyczna wobec wzorców zachodniego realizmu i naturalizmu.
  • Historia cywilizacji, zwłaszcza życia codziennego, w XIX w. oraz jej odbicie w literaturze (nie tylko francuskiej).
  • XIX-wieczne opowieści grozy.
  • Zagadnienia przekładu XIX-wiecznych powieści i nowel francuskich na język polski.

Wybrane publikacje naukowe

  • Le jeu du même et de l’autre : « Le Horla » de Guy de Maupassant, un récit « dédoublé » en deux versions, [w :] „Roczniki Humanistyczne” KUL, tom LXIII, zeszyt 5 – 2015, ss. 159-172.
  • Zola transgresseur d’un tabou : le sang féminin dans « La Joie de vivre » [w :] « Literaport » nr 2 : La transgression dans la littérature française, red. Anna Ledwina, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, ss. 175-183.
  • Ręka, noga, mózg na ścianie, czyli ludzkie szczątki jako kurioza w XIX-wiecznych opowieściach grozy, [w:] Świat kuriozów: od zadziwienia do fascynacji, seria „Stromata Anthropologica” nr 11, red. Katarzyna Łeńska-Bąk, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2015, ss. 131-140.
  • Larévolte d’un prêtre contre la religion : « Paris » d’Émile Zola, [w :] « Literaport » nr 1 : La révolte dans la littérature française, red. Krystyna Modrzejewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2014, ss. 149-157.
  • Le motif du vagabondage dans quelques « nouvelles noires » d’Émile Zola, [w :] Sur les traces du vagabond, seria « Quêtes littéraires » n° 4, red. Judyta Niedokos i Edyta Kociubińska, Wydawnictwo Werset, Lublin 2014, ss. 38-46.
  • Entre l’histoire et le mythe : la Cour des Miracles dans « Notre-Dame de Paris » de Victor Hugo et « Le Parfum » de Patrick Süskind, [w :] « Romanica Wratislaviensia » LXI : Histoire et littérature : de Madame de la Fayette à Laurent Binet, red. Helena Duffy, Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2014, ss. 45-60.
  • L’ « homme-femme » à la Zola : le motif de l’androgyne dans « La Curée », [w :] « Orbis Linguarum » vol. 41 : Au carrefour des sens, red. Tomasz Szymański i Witold Ucherek, Neisse Verlag & Oficyna Wydawnicza ATUT, Dresden- Wrocław 2014, ss. 239-251.
  • La sexualité, la métaphore et la rencontre des cultures : à l’exemple de « La Curée » d’Émile Zola et sa traduction polonaise, [w :] Pluralité des cultures : chances ou menaces ?, red. Witold K. Pietrzak i Justyna Giernatowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Acta Universitatis Lodziensis, « Folia Litteraria Romanica », n° 9, Łódź 2014, ss. 55-65.
  • Emila Zoli teoria dziedziczności, czyli o pożytkach z lektury traktatów medycznych dla pisarza naturalisty, [w:] Źródło historyczne jako tekst kultury, seria „Antropologia wiedzy”, tom VI, red. Bożena Płonka-Syroka i Mateusz Dąsal, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2014, ss. 61-76.
  • Od Balzaka do Zoli: ewolucja obrazu kurtyzany w XIX-wiecznej powieści francuskiej, [w:] Miłość sprzedajna, seria „Antropologia miłości”, t. VI, red. Bożena Płonka-Syroka, Kaja Marchel i Andrzej Syroka, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2014, ss. 205-230.
  • „Gospodyni” i „kurtyzana”: dwa modele losu światowej damy według Lwa Tołstoja i Emila Zoli, [w:] Między tradycją i nowoczesnością. Tożsamość kobiety w przestrzeni domu, w historii, kulturze i na drogach emancypacji, red. Wanda Laszczak, Daria Ambroziak, Brygida Pudełko, Katarzyna Wysoczańska-Pająk, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2014, ss. 253-263.
  • Literacki obraz sytuacji zdrowotnej ubogich warstw Paryża w II poł. XIX w. w powieściach Emila Zoli „W matni” oraz „Paryż”, [w:] Bogactwo i bieda. Krytyczno-porównawcza analiza dyskursów, seria „Orbis Exterior – Orbis Interior”, tom VI, red. Bożena Płonka-Syroka, wydawnictwo Quaestio, Wrocław 2014, ss. 77-94.
  • La fantaisie romantique et la loupe naturaliste : deux images littéraires de la névrose au XIXe siècle, [w :] « Annales Neophilologiarum » n°7/2013, red. Ewa Komorowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2013, ss. 43-58.
  • « La Morte » de Guy de Maupassant : entre le sinistre à la Poe et la danse macabre médiévale, [w:] Recyclage et décalage. Esthétique de la reprise dans les littératures française et francophone, red. Renata Jakubczuk i Anna Maziarczyk, Lublin, Wydawnictwo UMCS, 2013, ss. 75-84.
  • La désacralisation de l’église dans quelques romans de la série des « Rougon-Macquart » d’Émile Zola, [w :] Entre le sacré et le profane, seria « Quêtes littéraires » n° 3, red. Judyta Niedokos i Edyta Kociubińska, Wydawnictwo Werset, Lublin 2013, ss. 93-100.
  • Literacki obraz relacji dziecko-matka w rodzinie robotniczej i mieszczańskiej epoki II Cesarstwa na podstawie wybranych powieści Emila Zoli, [w:] Miłość idealna. Miłość dziecka, seria „Antropologia miłości”, tom V, red. Bożena Płonka-Syroka, Aleksandra Szlagowska, Andrzej Syroka i Kaja Marchel, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2013, ss. 399-425.
  • Ideologia epoki a wyobraźnia tłumacza. O dwóch polskich przekładach „Germinalu” Emila Zoli, [w:] Dystynkcje kulturowe w przekładzie z języka francuskiego na język polski, red. Krystyna Modrzejewska i Anna Ledwina, Opole 2013, ss. 109-119.
  • Dydaktyka przekładu audiowizualnego na filologii romańskiej od podstaw: metody, treści, propozycje rozwiązań, [w:] Między oryginałem a przekładem nr 19/20: Dydaktyka przekładu,  seria „Imago mundi” nr IV, red. Małgorzata Tryuk i Anna Szczęsny, Księgarnia Akademicka, Kraków 2013, s. 65-82
  • L’image de la femme dans l’œuvre d’Émile Zola, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2012, s. 239.
  • De la « nuit au cerveau » à la « fougue de jeune homme » : l’évolution de l’image de la vieillesse dans le cycle zolien des « Rougon-Macquart », [w :] Visages de la vieillesse dans les littératures française et francophone, red. Czesław Grzesiak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, ss. 89-99.
  • Une « musique étrange des odeurs » qui mène à la mort : l’olfactif dans quelques romans zoliens,  [w: ] Odeurs de l’écriture. Expression de l’olfaction dans les littératures française et francophone, red. Renata Bizek-Tatara, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012, ss. 39-53.
  • Des œuvres décentes qui font rougir : la métaphore véhiculant la sexualité (apparemment) absente dans quelques romans zoliens, [w:] Aux confins de l’absence, red. E. Kociubińska i J. Niedokos, seria Quêtes littéraires nº 2, Wydawnictwo Werset,  Lublin 2012, ss. 33-45.
  • Brudne powieści na brudne tematy: brud w wybranych powieściach z cyklu „Rougon-Macquartowie” Emila Zoli, [w:] Brud: dylematy – idee – sprawy, seria „Stromata Anthropologica” nr 8, red. Magdalena Sztandara, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2012, ss. 425-444.
  • Le huis clos zolien. La conception et la signification de l’espace dans le cycle des « Rougon-Macquart » d’Émile Zola, [w :] Etudes Romanes de Brno, 32/2011/1, Brno 2011, ss. 27-38.
  • Esther, Marguerite, Nana : l’évolution de l’image de la prostituée au XIXe siècle, [w:] La condition humaine dans la littérature française et francophone, red. Krystyna Modrzejewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2011, ss. 245-252.
  • Od kromki czarnego chleba do gargantuicznego obżarstwa: przyjemności stołu w „powieściach robotniczych” Emila Zoli, [w:] O rozkoszach wszelakich… Od przyjemności do ekstazy w tekstach kultury, seria „Stromata Anthropologica” nr 7, red. Magdalena Sztandara i Katarzyna Łeńska-Bąk, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2011, ss. 197-214.
  • Emil Zola przeciwko antysemityzmowi w Trzeciej Republice: sprawa Dreyfusa, [w:] „Annales UMCS”, vol. XXIX, 2, 2011, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2011, s. 31-43.
  • Zola misogyne ?… La relation mère-fille dans quelques romans des « Rougon-Macquart », [w :] Parenté(s), red. Zuzana Malinovska, Wydawnictwo Uniwersytetu w Prešovie, Prešov 2010, ss. 45-52.
  • Le sorceleur aux bords de la Seine. Quelques remarques sur la traduction française des contes fantastiques d’Andrzej Sapkowski (« Ostatnie życzenie »), [w :] La Perspective interdisciplinaire des études françaises et francophones, red. Anna Kieliszczyk i Ewa Pilecka, Akademickie Towarzystwo Romanistów Polskich PLEJADA, Oficyna Wydawnicza LEKSEM, Łask 2009, ss. 197-203.
  • Pióro, pędzel i klisza. Tekst a obraz w powieściach Emila Zoli, [w:] Kody kultury: interakcja, transformacja, synergia, red. Halina Kubicka i Olga Taranek, Wydawnictwo Sutoris, Wrocław 2009, ss. 223-233.
  • Espace de séduction et de conquête : l’Auvergne dans Mont-Oriol de Guy de Maupassant, [w:] L’art de séduire dans la littérature française, red. Krystyna Modrzejewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2008, ss. 367-375.
  • Fouque znaczy szaleństwo. Kobieta jako źródło skażenia rodziny w cyklu Rougon-Macquartowie Emila Zoli, [w:] „Gorsza” kobieta: dyskursy inności, samotności, szaleństwa,  red. Daria Adamowicz, Yulia Anisimovets i Olga Taranek, Wydawnictwo Sutoris, Wrocław 2008, ss. 305-315.
  • Wiedźmiński świat nad Sekwaną. O francuskim przekładzie opowiadań Andrzeja Sapkowskiego („Ostatnie życzenie”), [w:] Kwartalnik Opolski, 2008/1, Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Opole 2008, ss. 69-86.